Aktuatorlar mashinalarni harakatlantiradi. Ular robotlarning mushaklari kabi ishlaydi; robotga turli xil harakatlarni bajarish imkonini beradi. Yaratilgan deyarli barcha mashinalar harakatlanish qobiliyatiga ega bo'lishi kerak, bu esa ularning harakatini ta'minlash uchun foydalaniladigan harakatgartiruvchi bilan amalga oshiriladi. Keyingi bo'limlarda ba'zi aktuator turlari va ular qanday qilib mashinalarga vazifalarni bajarish imkonini berishini ko'rib chiqamiz.
Sanoat avtomatlashtirishidagi aktuatorlar mashinalarning harakatini boshqarish uchun ishlatiladigan qurilmalardir. Birinchi toifasi — elektr aktuator — elektr energiyasi bilan ishlaydigan aktuatorlar. Elektr aktuatorlar ajoyib tezligi va aniqi bilan avtomatlashtirish sohasida juda ham ommabop bo'lib bormoqda.
Elektr aktuatorlar sanoat avtomatlashtirishda foydali bo'lib, xarajatlarni tejash imkonini beradi. Ularni kompyuter yordamida boshqarish oson va juda aniq harakatlantirish imkonini beradi. Natijada, ushbu jihozlarning yordami bilan mashinalar tezroq ishlashi va kamroq xato qilishi, shu tariqa ishlab chiqarish jarayonining samaradorligini oshirish mumkin.
Yog'ochlik sohalarda keng qo'llaniladigan boshqa bir metall aktuator turi — gidravlik aktuatorlardir. Ular yog' bilan ishlaydi, kuchli harakatlantirish imkonini beradi, juda og'ir yuklarni ko'tarish qobiliyatiga ega va odatda mos kelmaslik muammosi bo'lmaydi. Og'ir narsalarni ko'tarish yoki harakatlantirish talab etiladigan maxsus sanoat soxalarida aynan gidravlik aktuatorlardan foydalaniladi.
Sanoat sohasida arzon operatsiya uchun eng ommabop tanlovlardan biri — nafas quvurlari, ularning oddiyligi va turli xil uslublari tufayli hozirda eng keng tarqalgan hisoblanadi. Ular havo bilan ishlaydi va siqilgan havo orqali harakatlanadi, bu esa eng keng tarqoq va arzon energiya manbalaridan biridir. Bu aktuatorlarni osonlikcha ta'mirlash va texnik xizmat ko'rsatish mumkin, shu sababli ham ko'plab kompaniyalar buni iqtisodiy jihatdan to'g'ri tanlov deb hisoblaydi. Pnevmatik kontrol zifari va Pnevmatik toz qayiqli klyuz sanoat sohasida foydalaniladigan pnevmatik aktuatorlarning misollaridir.
Zamonaviy robotlar to'g'ri chiziqli harakatni ta'minlash uchun chiziqli aktuatorlardan foydalanadi. Bu ularni yuqori darajadagi harakat talab qilinadigan, lekin jarayon uzilmaydigan vaziyatlarda ayniqsa mos qiladi, shuningdek, umumiy foydalanishni osonlashtirishda katta yordam beradi. Ushbu chiziqli aktuatorlar robototexnikada, paketlovchi mashinalarda va boshqa avtomatlashtirilgan tizimlarda keng qo'llaniladi.
